Mieszkasz w starym bloku bez windy i martwisz się, że ministerstwo każe ci zamontować

Jeśli twój blok nie będzie przebudowywany ani zmieniany funkcjonalnie, to nie podlega automatycznie obowiązkowi dostosowania do nowych przepisów w których jest wymóg windy

W połowie czerwca 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Projekt wywołał liczne komentarze, powodując lawinę artykułów oraz wpisów w mediach społecznościowych.

Błyskawicznie rozeszły się informacje, również z profili polityków, że teraz każdy stary budynek będzie musiał mieć windę, a za wszystko zapłacisz Ty Obywatelu. Czemu ma służyć rozpowszechnianie tych nieprawdziwych informacji? Literatura mówi o podważaniu zaufania do Państwa.

Fakty są takie:

Informacja o konieczności wyposażenia wszystkich budynków w windy mogła zostać zaczerpnięta z § 49 ust. 1. Zapis ten mówi o obowiązku wyposażenia w windę budynku:

1) użyteczności publicznej mającego dwie lub więcej kondygnacji;

2) zamieszkania zbiorowego mającego dwie lub więcej kondygnacji;

3) mieszkalnego wielorodzinnego mającego trzy lub więcej kondygnacji.

Paragraf ten znajduje się w Dziale III rozporządzenia, co zgodnie ze wspomnianym wyżej § 2 oznacza, że jego zapisy stosuje się tylko do nowych lub przebudowywanych inwestycji. Analizowanie tego przepisu bez uwzględnienia kontekstu z § 2 może prowadzić do błędnej interpretacji i założenia, że dotyczy on wszystkich wyżej wymienionych budynków. Tymczasem przepis ten nie działa wstecz i nie obejmuje swym zakresem istniejących obiektów – nowe prawo obejmie takie budynki tylko wtedy, kiedy będą one poddawane przebudowie lub ich funkcja ulegnie zmianie. Co więcej, w przypadku rozbudowy, nadbudowy i przebudowy stosuje się tylko przepisy dotyczące części podlegającej zmianie. Jeśli więc remont będzie dotyczył np. instalacji gazowej lub elektrycznej, nie spowoduje konieczności uwzględnienia dobudowy windy.

§ 204 w niektórych sytuacjach przewiduje ułatwienia w przypadku montażu windy w istniejących budynkach, tj. montaż wind niespełniających obowiązujących standardów w zakresie wymiarów.

Projektowane rozporządzenie nie wprowadza żadnego nowego mechanizmu finansowania montażu wind. Jest to rozporządzenie określające warunki techniczne, jakie muszą spełniać budynki, i nie porusza takich kwestii jak finansowanie czy realizacja inwestycji. Projekt nie nakłada też automatycznego obowiązku budowy wind na wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe po wejściu przepisów rozporządzenia w życie. 

Jeśli jednak podmioty te zdecydują się na przebudowę, a projekt będzie tego wymagał, może pojawić się konieczność budowy windy i pokrycia związanych z tym kosztów. W takim przypadku wspólnoty i spółdzielnie będą mogły ubiegać się o wsparcie finansowe m.in. z Funduszu Dostępności Banku Gospodarstwa Krajowego oraz z Programu Wyrównywania Różnic Między Regionami Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Twierdzenie, że to mieszkańcy będą musieli zapłacić za windy, to zapewne skrót myślowy. Koszty potencjalnej budowy wind będą musiały pokryć wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe zarządzające budynkami. W przypadku istniejących budynków koszt nie spadnie więc na dewelopera czy rząd, tylko zostanie rozłożony na mieszkańców poprzez ich budżety wspólnotowe / spółdzielcze. Cały artykuł znajdziecie na Pravda.org.pl