Rusza Wirtualny Uniwersytet Pedagogiczny. Pomoże nauczycielom w śledzeniu bieżącej wiedzy i praktyk edukacyjnych

– System oceniania i kształcenia, oparty na transmisji wiedzy, a nie rozwijaniu umiejętności, oraz potrzeba ciągłego podnoszenia kompetencji nauczycieli to dziś wyzwania edukacji – wskazuje prof. Roman Leppert, pedagog z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Tymi wyzwaniami chce się zająć Wirtualny Uniwersytet Pedagogiczny – projekt edukacyjny, który zainicjował prof. Leppert, przeznaczony dla wszystkich osób zainteresowanych i bezpośrednio związanych z edukacją.

Ma on umożliwić nauczycielom, edukatorom i studentom podnoszenie kompetencji z zakresu pedagogiki i praktyk edukacyjnych. Przydatne treści znajdą tam również rodzice, którzy będą mogli m.in. wymieniać się doświadczeniami i inspiracjami. Partnerem inicjatywy jest Fundacja Orange.

Wirtualny Uniwersytet Pedagogiczny został pomyślany jako cyfrowa przestrzeń, w której możliwe jest samokształcenie w zakresie pedagogiki. Będą z niego mogły skorzystać wszystkie osoby zainteresowane tą problematyką

– mówi agencji Newseria Biznes prof. dr hab. Roman Leppert, członek Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN.

Ten projekt obejmuje trzy zasadnicze elementy. Pierwszy z nich to myśl pedagogiczna, drugi – badania edukacyjne i trzeci – praktyki edukacyjne. Chodzi o to, żeby pokazać procesy i zjawiska edukacyjne z różnych perspektyw, czyli przedstawić z jednej strony myśl, którą współczesna pedagogika ma do zaoferowania, z drugiej strony rzetelną wiedzę, której źródłem są przeprowadzone wcześniej badania naukowe, a z trzeciej strony pokazać zróżnicowanie praktyk, jakie w danym zakresie występuje.

Wirtualny Uniwersytet Pedagogiczny (WUP) to darmowa platforma dostępu do najnowszej wiedzy, inspiracji i badań naukowych dla osób zainteresowanych i bezpośrednio związanych z edukacją. Z założenia jest to nieformalna forma kształcenia, bez ocen, indeksów, zaliczeń i kolokwiów. Na stronie wup.edu.pl dostępne są tematy i materiały, które można dobierać pod kątem własnych potrzeb i zainteresowań. Treściom pogrupowanym w trzech głównych działach (myśl pedagogiczna, badania i praktyki edukacyjne) towarzyszą polecane przez ekspertów lektury. Zasób materiałów będzie stale rozbudowywany o nowe treści.

Projekt realizowany w partnerstwie z Fundacją Orange startuje 4 października br. Jego inicjatorem jest prof. Roman Leppert – redaktor naczelny „Przeglądu Pedagogicznego” i twórca cieszącego się dużą popularnością Akademickiego Zacisza, czyli spotkań i inspiracji na tematy pedagogiczne w mediach społecznościowych.

WUP stanowi kontynuację rozpoczętego przed trzema laty projektu o nazwie Akademickie Zacisze. To przestrzeń, gdzie w każdą środę wieczorem rozmawiam z autorami wybranych książek, badaczami czy praktykami o problemach ważnych dla współczesnej pedagogiki i edukacji

– mówi pedagog z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

Środowe, online’owe spotkania Akademickiego Zacisza będą kluczowym elementem WUP. W ramach projektu planowane są także cykliczne spotkania i warsztaty w mniejszych grupach. Projekt ten ma się przyczynić do rozwiązywania wyzwań, które stoją obecnie przed nauczycielkami i nauczycielami oraz wszystkimi osobami związanymi z edukacją, a dotyczą m.in. rozwoju kompetencji cyfrowych czy przestarzałych modeli oceniania i przekazywania wiedzy.

Po pierwsze, są to wyzwania związane z przejściem od „epoki kredy” do epoki cyfrowej. Rozwiązania, które dobrze się sprawdzały w tej pierwszej, niekoniecznie przydają się do funkcjonowania w roli nauczyciela w epoce cyfrowej. Tu ważne są kompetencje, które nauczyciele zdobyli w trakcie pandemii, i istotne jest, żeby te umiejętności nie uległy zatraceniu, ale były nadal rozwijane 

– mówi twórca Wirtualnego Uniwersytetu Pedagogicznego.

Drugim wyzwaniem, przed którym stoją dziś nauczyciele, jest też przejście od transmisji wiedzy do takiego sposobu kształcenia, który rozwija kompetencje, umiejętności. Trzecim jest odpowiedź na pytanie o to, jak rozwijać motywację wewnętrzną w sytuacji, w której sprawdzone dotychczas sposoby postępowania, jak na przykład ocenianie, przestają spełniać swoją rolę. Tradycyjna szkoła jest oparta na modelu oceniania za pomocą stopni szkolnych, a dziś coraz częściej mamy do czynienia z sytuacją, w której ten sposób motywowania nie spełnia swojej roli. Tu pojawia się pytanie, jak budzić motywację wewnętrzną, nie dysponując takimi zewnętrznymi środkami nacisku.

Działania WUP wspierać będzie rada ekspercka złożona z autorytetów w dziedzinie edukacji, pedagogiki i szkolnictwa. Uniwersytet ma być nie tylko inicjatywą służącą ulepszaniu praktyk edukacyjnych. Przydatne, wartościowe treści znajdą tam również rodzice, którzy będą mogli m.in. wymieniać się doświadczeniami i inspiracjami.

Z tego projektu mogą skorzystać wszystkie osoby, które są – bezpośrednio lub pośrednio – zainteresowane problematyką pedagogiczną. Mam tu na myśli m.in. studentki i studentów pedagogiki i innych kierunków nauk społecznych uwzględniających tematykę edukacyjną, nauczycielki i nauczycieli, edukatorów, ale również opinię publiczną zainteresowaną problematyką edukacyjną 

– mówi prof. Roman Leppert.

W kształceniu i podnoszeniu kompetencji przez nauczycieli przede wszystkim ważna jest sama chęć podnoszenia tych kompetencji. Można ją pobudzać poprzez dostęp do ważnych, merytorycznych materiałów. Dzięki takiemu dostępowi nauczyciele mogą wzmacniać swoje kompetencje i prowadzić w lepszy sposób realizowane przez nich zajęcia. Niemniej ważną, a może i ważniejszą kwestią jest zmiana podejścia i świadomości nauczycieli i nauczycielek do samokształcenia, ale również kształcenia innych 

– mówi Monika Eilmes, liderka Działu Projektów Unijnych w Fundacji Orange.

Istotne jest tutaj to, żeby być partnerem w procesie edukacyjnym, żeby słuchać tego, co mają do powiedzenia uczniowie i uczennice, żeby zadbać o ich dobrostan, ale też stosować aktywizujące metody nauczania, które budują ich zaangażowanie.

Jak wskazuje, zaangażowanie w projekt Wirtualnego Uniwersytetu Pedagogicznego to naturalny krok dla Fundacji Orange, dla której edukacja jest od lat jednym z podstawowych obszarów działalności.

Prowadzimy projekty i programy, które wspierają nauczycieli i nauczycielki w całej Polsce. Jednym z takich projektów jest Lekcja:Enter, z którego skorzystało do tej pory ponad 77 tys. nauczycielek i nauczycieli z całego kraju. Doświadczenia z tego projektu pokazują, jak ważne jest podnoszenie kompetencji w tej grupie zawodowej i jak to środowisko potrzebuje wsparcia w tym obszarze. Dlatego z radością włączamy się w nowe działanie, jakim jest Wirtualny Uniwersytet Pedagogiczny 

– mówi Monika Eilmes. 

Lekcja:Enter to projekt edukacji cyfrowej skierowany do nauczycieli i nauczycielek ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych. To bezpłatne szkolenia, podczas których uczestnicy mogą się dowiedzieć o sposobach na takie prowadzenie lekcji, by bardziej angażowały uczniów, rozwijały w nich umiejętność krytycznego i twórczego myślenia oraz uczyły pracy w zespole.